Թարգմանիչները և թարգմանության հետ առնչություն ունեցողներից շատերը թերևս կհամաձայնեն, որ մասնագիտացված և հատկապես՝ իրավաբանական ոլորտի թարգմանություններն ամենաբարդն են, քանի որ օրենսդրությունը կարգավորում է կյանքի բոլոր բնագավառները՝ սկսած ավտոմեքենաների ներկրման կարգավորումից մինչև խաղալիքներում օգտագործվող նյութերին ներկայացվող անվտանգության պահանջները: Հայաստանը և հայաստանյան ընկերությունները տարեցտարի ընդլայնում են իրենց գործընկերների աշխարհագրությունը, համագործակցելով, ի թիվս այլոց, ԵՄ և ԵԱՏՄ երկրների հետ, որոնք ունեն իրենց միասնական իրավական դաշտն ու կանոնակարգումը: Դրան զուգընթաց մեծանում է օտար լեզվով փաստաթղթաշրջանառության, ինչպես նաև օտարալեզու օրենսդրության հետ աշխատանքի անհրաժեշտությունը:
Իրավաբանական ոլորտի թարգմանությունն առանձնանում է թարգմանվող տեքստում նեղ մասնագիտական տերմինների, ինչպես նաև գործարար պրակտիկայում ընդունված արտահայտությունների առկայությամբ, որոնք ճշգրիտ թարգմանելու համար անհրաժեշտ է և՛ ճիշտ հասկանալ և՛ ճիշտ մեկնել: Ահա թե ինչու է կարևոր, որ թարգմանիչը բարձր մակարդակով տիրապետի թե բնագրի լեզվին և թե թիրախ լեզվում իրավաբանական տեքստերի նրբություններին:
Իրավական փաստաթղթերի թարգմանության ընթացքում հանդիպող դժվարություններ
Ստանձնելով իրավական փաստաթղթի թարգմանություն` մասնագետը գիտակցում է, որ թիրախ լեզվում ոչ միշտ են առկա կառույցներ, որոնք առավելագույն ճշգրտությամբ փոխանցում են բնագրի լեզվով տերմինի բովանդակությունը: Մասնագետն այս դեպքում ստիպված է լինում որոնել համարժեքներ, որոնք կարող են հնարավորին մոտ արտահայտել տերմինի իմաստը:
Շատ դեպքերում նման որոնումների արդյունքը կախված է ոչ միայն թարգմանչի ձեռքի տակ առկա մասնագիտական բառարաններից և առցանց աղբյուրներում որոնման հմտությունից, այլև բնօրինակի և թիրախ լեզուներով փաստաթղթաշրջանառություն իրականացնող երկրների իրավական և օրենսդրական առանձնահատկությունների և տարբերությունների մասին տեղեկանալու և հետազոտելու կարողությունից: Չէ՞ որ յուրաքանչյուր երկրում գործող իրավական համակարգը պայմանավորվում է դրա մշակույթով, ավանդույթով, ինչպես նաև պատմական, քաղաքական և տնտեսական իրողություններով: Դրանից ելնելով՝ անկախ բնօրինակի տեքստային առանձնահատկություններից, թիրախ լեզվով ստացվող տեքստը, առավելագույնս նույնական լինելով բնօրինակին, պետք է համապատասխանի նաև տվյալ լեզվակիր երկրի իրավական ավանդույթի կանոններին, թիրախ լեզվի կարդացողին տալով այն համարժեք ընկալումը տվյալ երևույթի մասին, ինչն ի նկատի է ունեցել բնօրինակի հեղինակը:
Բացի զուտ իրավական և օրենսդրական լեզվի ու ավանդույթի իմացությունից, թարգմանչից պահանջվում է նաև լավ ծանոթ լինել թարգմանության շրջափուլին, տվյալ լեզվի կրողի լեզվաընկալմանը, աշխատանքի կազմակերպման սկզբունքներին, իրավական տեքստի շարադրման տեխնիկային [թյուրընկալումը բացառելու նպատակով], ինչպես նաև տիրապետել մի շարք համակարգչային գործիքների և հետազոտական հմտությունների:
Իրավական ակտերի թարգմանությանը նվիրված պրակտիկումը, որը 2018թ. հունիսի վերջին կազմակերպել էր «Գրիչ» խմբագրական ստուդիան, դարձավ գործող և սկսնակ թարգմանիչների հանդիպման հարթակ: Սեմինարը վարեց աշխատանքի ավելի քան 15 տարվա փորձ ունեցող թարգմանիչ Մհեր Շարոյանը, ով ներկայում ՀՀ արդարադատության նախարարության թարգմանությունների կենտրոնի իրավական նույնականացման և վերանայման բաժնի պետն է:
